Każde wydarzenie odbywające się w ramach EDD to swoisty projekt. Realizowany w konkretnym czasie i miejscu, skierowany do konkretnej grupy, zakładający osiągnięcie określonego efektu, w tym przypadku zacieśnienia relacji między odbiorcami a dziedzictwem, które chcemy im przybliżyć, oraz oczywiście zwiększenia wiedzy o tym dziedzictwie.

Przy planowaniu wydarzenia – projektu możemy wykorzystać tzw. myślenie projektowe, czyli design thinking. By przeprowadzić proces myślenia projektowego, wystarczy nawet jedno spotkanie. Pozwoli ono optymalnie zaplanować wydarzenie, które chcemy zorganizować w ramach EDD.

Warto spotkać się w szerszym gronie osób o różnych kompetencjach i doświadczeniach, w miejscu, w którym można swobodnie prezentować pomysły (w obecnych warunkach można spróbować zrealizować takie działanie wirtualnie, przy użyciu dostępnych komunikatorów i narzędzi internetowych). Do wspólnej pracy warto zaprosić nie tylko osoby odpowiedzialne za edukację czy promocję, ale też pracowników merytorycznych, osoby mające bezpośredni kontakt z odbiorcami (w przypadku muzeum będą to na przykład osoby pracujące na ekspozycji, w szatni czy w kasie) czy informatyka. Taki skład zespołu pozwoli na uwzględnianie różnych perspektyw, potrzeb i oczekiwań.

Zespół będzie pracować na kilku etapach:

– DEFINIOWANIE PROBLEMU – zastanowicie się, na jakie wyzwanie – problem ma odpowiedzieć wasz projekt – wydarzenie;

– EMPATYZACJA – zastanowicie się, kim są odbiorcy i odbiorczynie, czyli osoby, które mają uczestniczyć w wydarzeniu;

– IDEACJA, CZYLI GENEROWANIE POMYSŁÓW – to etap wymyślania możliwych rodzajów działań, które w ramach EDD moglibyście zrealizować;

– PROTOTYPOWANIE – spróbujecie stworzyć „prototyp” wydarzenia bądź działania;

– TESTOWANIE – sprawdzicie swój prototyp przy udziale potencjalnych odbiorców.

DEFINIOWANIE PROBLEMU

Na tym etapie zastanówcie się:

• Dlaczego i po co w ogóle włączacie się w EDD?
• Jakie macie interesujące czy wartościowe zbiory, tematy, obiekty, które możecie przedstawić pod szyldem „Moja Droga” – hasłem przewodnim EDD 2020?
• Dlaczego dane zagadnienie należy przybliżyć odbiorcom?
• Co chcecie osiągnąć, przybliżając je odbiorcom?
• Czego odbiorcy nie wiedzą o danym zagadnieniu? (Może warto też zastanowić się, dlaczego tego nie wiedzą?)
• Jakie treści chcecie przekazać?
• Jakie są wasze zasoby i możliwości działania?
• A w czasie obowiązującej pandemii – jakie narzędzia internetowe i treści cyfrowe możecie wykorzystać?

Odpowiedzi na pytania pozwolą stworzyć merytoryczną ramę dla działania, które chcecie zrealizować.

EMPATYZACJA

Na tym etapie skupcie się na odbiorcach i odbiorczyniach. Bazując na wiedzy zdobywanej w codziennej pracy, dostępnych danych dotyczących np. użytkowników Facebooka instytucji czy statystyk strony internetowej, wynikach ewaluacji wcześniejszych działań, jak również na badaniach społecznych na temat uczestnictwa w kulturze – stwórzcie portret takiej osoby, czyli tzw. personę.

Schemat persony możecie dostosować do własnych potrzeb i warunków, uwzględniając specyfikę swojej instytucji, środowiska, w którym pracujecie oraz potrzeby i doświadczenia odbiorców i odbiorczyń.

GENEROWANIE POMYSŁÓW

Na tym etapie należy połączyć wnioski i wiedzę z dwóch pierwszych etapów. Generujecie pomysły działań, które uwzględniają z jednej strony problemy i wyzwania, na które chcecie odpowiedzieć, a z drugiej odpowiadają na zdefiniowane przez was potrzeby, motywacje i możliwości odbiorców. Warto, aby każdy członek zespołu zaproponował jakieś przedsięwzięcie. Z tej różnorodnej puli wybierzcie jedno, dwa lub trzy, dla których przygotujecie prototypy.

PROTOTYPOWANIE

Stwórzcie prototyp, czyli zarys wydarzenia lub model przedsięwzięcia, które chcecie zrealizować. Możecie zrobić np. wstępny, bardzo roboczy quest lub zarysować plan i zadania do gry terenowej. Prototyp nie musi być idealny, w pełni dopracowany. Jego forma musi pozwalać na zaprezentowanie go odbiorcom, a jednocześnie umożliwiać modyfikacje, które okażą się potrzebne w wyniku testowania. Jeśli natomiast prototyp okaże się nieużyteczny, a jego realizacja nierealna, bez żalu i strat finansowych będzie można z niego zrezygnować.

TESTOWANIE PROTOTYPU

To etap sprawdzania z potencjalnymi odbiorcami, czy proponowane działanie będzie nie tylko użyteczne, ale też dostępne, interesujące i zrozumiałe. Sprawdzacie, czy odbiorcy będą chcieli z niego skorzystać, ale też czy będą w stanie to zrobić – np. czy czas i forma wydarzenia będą dla nich odpowiednie.

Jak to zrobić? Pokażcie wybranym odbiorcom swój pomysł, poproście o jego przetestowanie i ocenę. Pozwólcie wypełnić przygotowane zadania czy quest. Dzięki temu będziecie mogli zobaczyć, gdzie kryją się braki i niedociągnięcia, które na tym etapie można jeszcze poprawić.

Czasem wydaje się nam, że dane działanie należy skierować do jednej grupy odbiorców, a nie będzie ono odpowiednie dla innej. Etap testowania pozwala zweryfikować, czy przypadkiem nie jesteśmy w błędzie.

PODSUMOWANIE

Może się wydawać, że myślenie projektowe to przerost formy nad treścią. Czasem tak jest. Jednak przy specjalnych okazjach, a taką jest na pewno EDD 2020 – realizowane pod inspirującym hasłem „Moja Droga”, a jednocześnie w specyficznych okolicznościach pandemii koronowirusa – wspólna praca nad pomysłami na działania może przynieść innowacyjne rozwiązania. Warto też pamiętać, że taka forma wspólnej pracy integruje zespół, daje nową energię i pomysły, które będzie można wykorzystać w przyszłości.

Anna Czyżewska

Linki: 

Design Thinking w kulturze. Myślenie projektowe krok po kroku – ebook Agniekszki Kaim

https://www.agnieszkakaim.eu/wp-content/uploads/2020/02/Design_Thinking_w_kulturze_ebook.pdf

Design Thinking w edukacji – materiały opracowane przez Fundację Szkoła z Klasą – https://www.szkolazklasa.org.pl/materialy/desigh-thinking-edukacji/