Serdecznie zapraszamy na oprowadzenie kuratorskie po wystawie czasowej „Świat duchowej wyobraźni. Dewocyjne obrazy pochodzenia fabrycznego w zbiorach etnograficznych Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku”.

Dewocyjne obrazy pochodzenia fabrycznego i rzemieśliniczego są to widome znaki wiary, jeszcze do niedawna odgrywające istotną rolę w wizualnej kulturze religijnej. Opowiadają o historii zbawienia poprzez obraz, były dzięki temu czytelne także dla niewykształconych odbiorców, ubogich duchem (Biblia pauperum/ Biblia dla ubogich).

Włocławskie muzeum od lat 70. XX w. gromadziło wizerunki z myślą o ekspozycjach stałych, a zwłaszcza aranżacjach skansenowskich wnętrz. Jednakże powiększający się systematycznie zbiór stał się po latach samoistną kolekcją interesującą pod względem artystycznym i ikonograficznym. Ekspozycja prezentuje najpiękniejsze obrazy z kolekcji, których istotną wartością jest fakt, że funkcjonowały w pobożności prywatnej mieszkańców Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Dzięki temu udostępniony zbiór jest reprezentatywny dla tychże regionów etnograficznych.

Wizerunki wykonane zostały w różnych technikach, głównie jednak drukarskich, z dominującymi pośród nich oleodrukami i chromolitografiami pochodzącymi z europejskich firm wydawniczych, działających aktywnie od 2. połowy XIX wieku do lat 30. XX w. Na ekspozycji zaprezentowane są także obrazy wykonane w technikach mieszanych, np. figury gipsowe umieszczane w masywnych kasetonowych ramach czy obrazy na kanwie papierowej z wizerunkami tłoczonymi w masie celuloidowej, zdobionymi haftowanymi sentencjami.

Prezentowany zbiór obejmuje przede wszystkim przedstawienia maryjne, pośród których dominuje wizerunek narodowej ikony Jasnogórskiej Pani. Obok niego będziemy mogli również zobaczyć wyobrażenia Madonn znanych z innych „cudownych” obrazów (Matki Boskiej Piekarskiej, Matki Boskiej Leżajskiej, Matki Boskiej Tuchowskiej). Maryja ukazana jest w objawieniach, a także w pięknych scenach z małym Jezusem. Wizerunki chrystusowe obejmują Jego publiczną działalność, aż do scen pasyjnych i chwalebnego Wniebowstąpienia.

Wśród obrazów świętych patronów przeważają wyobrażenia św. Antoniego Padewskiego, którego wstawiennictwa szukano w przypadku zagubienia różnych przedmiotów. Patronką równie ważną w obu naszych regionach była sycylijska męczennica św. Agata, której wizerunki miały chronić przed ogniem.

Zapraszamy do poznania religijnych wyobrażeń, które były częścią duchowego świata ich dawnych właścicieli.