Dziękujemy wszystkim organizatorom Europejskich Dni Dziedzictwa 2023 z woj. świętokrzyskiego, lubuskiego i podlaskiego za zorganizowanie łącznie 93 wydarzeń. Państwa praca przyczyniła się do promowania dziedzictwa kulturowego w regionach. Mamy nadzieję, że tegoroczny temat przewodni Szlaki.Sieci.Połączenia stanie się inspiracją do organizacji nowych wydarzeń.

W województwie świętokrzyskim w projekt Europejskich Dni Dziedzictwa włączyło się ponad 14 tys. osób. Zorganizowano łącznie 37 wydarzeń.

• Piknik Krzemienny – wydarzenie zorganizowane przez Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim i Rezerwat Archeologiczno-Przyrodniczy „krzemionki”, na którym zaprezentowano „żywe dziedzictwo” pod postacią różnych rzemiosł uprawianych w pradziejach i dziś, takich jak: górnik, rolnik, ceramik, miedziownik, tkaczka, kowal. Pod okiem rekonstruktorów można było spróbować swoich sił m. in. w wyrabianiu mąki na żarnach, lepieniu naczyń z gliny, tworzeniu biżuterii z muszelek czy tkaniu.

• Festyn historyczny „Od Prasłowian do Polaków” – uroczystość prezentowała przede wszystkim elementy tradycji materialnych i niematerialnych regionu świętokrzyskiego. Na stoiskach warsztatowych dawnego rękodzieła prezentowano m. in.: kowalstwo, odlewnictwo ołowiu, krawiectwo, dawne zwyczaje sezonowej kuchni wiejskiej. Motywem „opasającym” wszystkie stoiska był pasiak świętokrzyski – jego produkcja, zastosowanie i symbolika kolorystyczna. Wiejski charakter podkreślał także m.in. warsztat wyplatania wianków z polnych kwiatów, wystawa z cyklu Przemysł domowy Narzędzia i maszyny rolnicze na polskiej wsi. 

•  „Od-Tworzenia”. Wystawa. – wernisaż wystawy, który prezentował stare zniszczone tkaniny znalezione przy okazji poszukiwań eksponatów do muzealnej kolekcji zainspirowały artystkę Urszulę Wolską do próby dopowiedzenia dalszego ciągu, kontynuacji wzoru i układu pasów. Fragmenty chodników, pasiaków, płóciennych ubrań, pieczołowicie naklejonych na podłoże z domalowanymi fragmentami, oprawione w ramy, stanowią cykl Od Tworzenia. Wystawa prezentowana była w zestawieniu z muzealnymi krosnami i innymi zabytkowymi przedmiotami związanymi z tkactwem.

fot. Park Etnograficzny „Pod Kogutem”

W województwie lubuskim  zorganizowano 32 wydarzenia, w których wzięło udział 4,5 tys. osób. Podczas edycji Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń., zorganizowano m.in.:

• Tradycja w kruszcu wybita – w filii Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta zaprezentowano numizmaty poświęcone królowi Janowi III Sobieskiemu. Na wystawie z okazji 340-lecia Odsieczy Wiedeńskiej zwiedzający mogli zobaczyć monety i medale upamiętniające bitwę wiedeńską, pochodzące ze zbiorów Polskie Towarzystwo Numizmatyczne Oddział w Gorzowie Wielkopolskim. Wydarzeniu towarzyszyły również wykłady Jak to z królem było – historia Jana III Sobieskiego. 

• Historia i tradycje Słońska – w programie wydarzenia pojawiło się m.in. spotkanie w Gminny Ośrodek Kultury w Słońsku – prelekcja na temat historii i tradycji Słońska, pokaz wikliniarski, spacer szlakiem lokalnej historii oraz edukacyjna gra terenowa – QUIZ z nagrodami.

• Przywracanie Dziedzictwa – wydarzenie zorganizowane przez Region Łużyce – Stowarzyszenie, w którym znalazło się zwiedzanie z przewodnikiem oraz ilustrowana slajdami prelekcja na temat odzyskiwanego dla Mieszkańców Żar Zamku Bibersteinów i Pałacu Promnitzów wraz z Sekretnym Ogrodem. Spotkaniu towarzyszyły również dodatkowe atrakcje m.in. pogadanka o szermierce historycznej, pokaz dawnej polskiej sztuki krzyżowej.

fot. Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze – Ochli

W województwie podlaskim w inicjatywę włączyło się 21 podmiotów. Zorganizowano 24 wydarzenia, w których łącznie wzięło udział ponad 36 tys. osób. Dziękujemy wszystkim zaangażowanym w 31. edycję EDD, która odbyła się pod hasłem Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń. Państwa trud pracy przyczynił się do budowania tożsamości kulturowej i zachowania tradycji przekazywanych przez pokolenia.

Wybrane wydarzenia organizowane w ramach EDD 2023 w woj. podlaskim:

• Sztuka ikonografii – wydarzenie zorganizowane przez Muzeum Ikon w Supraślu Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Spotkanie poświęcone zostało sztuce ikonopisania. W programie pojawiło się oprowadzenie kuratorskie po wystawie zorganizowanej w Ramach Roku Jerzego Nowosielskiego oraz warsztaty przybliżające technikę tempery żółtkowej.

• Utkane – Muzeum Historyczne Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, zorganizowało rodzinne warsztaty tkackie. Uczestnicy mogli poznać tradycyjny splot płócienny. Podczas warsztatów każda grupa miała możliwość samodzielnego stworzenia podkładki. Wykorzystano do tego celu materiały z odzysku – pocięte w paski koszulki trykotowe.

• Rękodzieło ludowe dawniej i dziś  – w programie wydarzenia organizowanego przez Bielski Dom Kultury pojawiły się m.in. pokaz tkania na krosnach, pokaz i warsztaty tkania krajek na bardkach, pokaz nawijania nitek na drewniane cewki, pokaz i warsztaty koronki szydełkowej, wystawa prac tkackich wykonanych na ekspozycję w ramach IV Festiwalu Tkackiego „Podlaskie Sploty” organizowaną przez Podlaski Instytut Kultury.

fot. Muzeum Ikon w Supraślu Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku

Narodowy Instytut Dziedzictwa, Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Czas ART, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego– koordynatorzy regionalni – zapraszają na tegoroczną edycję, która odbędzie się pod hasłem Szlaki.Sieci.Połączenia. Do zobaczenia!