Piotrkowska rezydencja króla Zygmunta I Starego, zwana potocznie Zamkiem Królewskim, w skali Polski, jak i całej Europy zaliczana jest do kanonu najważniejszych obiektów architektury późnego średniowiecza wzniesionych w formie zachodnioeuropejskich „pałaców wieżowych”. W tym roku obchodzona jest 500. rocznica ukończenia jej budowy.

Zamek Zygmunta I Starego wybudowany został w Piotrkowie w latach 1511-1519. Za ostatnich Jagiellonów zamek stanowił miejsce obrad sejmu i senatu, będąc kolebką polskiego parlamentaryzmu. Od 1578r. w zamku odbywały się obrady najwyższego sądu Rzeczypospolitej -Trybunału Koronnego. W 1657 r. budynek zastał uszkodzony podczas potopu szwedzkiego, około 1679r. odbudowany. Po rozbiorach Polski budowla niszczała, zaborca rosyjski nie widział konieczności przeprowadzania żadnych prac remontowych. Pożar z 1865r. dokończył dzieła zniszczenia. Zaborcy rosyjscy w 1867 r. nakazali rozbiórkę ostatniej kondygnacji budynku i przebudowanie go dla potrzeb wojska rosyjskiego. Na niższych kondygnacjach skuto nadprożne gzymsy, parapety okienne i renesansowe portale. W budynku urządzono cerkiew prawosławną, piekarnię, kancelarię pułkową i magazyny. Zamek, odzyskany w 1918 r., stał się siedzibą Muzeum i taką rolę, po licznych pracach konserwatorskich i remontach, pełni do dziś.

Z tych względów przytoczenie historii budowli, zarówno w wymiarze jej architektury, jak również zmieniających się funkcji obiektu będzie stanowiło wykładnię historii Polski z perspektywy żywego pomnika i skarbnicy historii lokalnej, której istnienie tak mocno wrosło w świadomość lokalną, że niejednokrotnie staje się czymś niezauważalnym.

W ramach tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza do zwiedzania dawnego Zamku Królewskiego oraz poznania jego wielowiekowej historii.