32. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa odbędzie się pod hasłem Szlaki.Sieci.Połączenia, które jest bezpośrednim nawiązaniem do Szlaków Kulturowych Rady Europy. Rozpoczynamy nowy cykl #SzlakikulturoweEDD, w którym jako pierwsze przedstawimy malownicze ogrody, będące częścią Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych!

Europejski Szlak Ogrodów Historycznych to sieć stworzona przez organizację European Network of Historic Gardens w 2020 r. Ogrody są zróżnicowane ze względu na strefy geograficzne, ale także niezależnie od różnic stanowią kompozycję łączącą piękno natury i umiejętności projektantów.

Wątkiem przewodnim Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych jest definicja ogrodu historycznego z Karty Florenckiej, przyjętej przez Międzynarodowy Komitet Ogrodów Historycznych ICOMOS-IFLA w 1981 r.,

„Ogród historyczny jest kompozycją architektoniczną, której materiał podstawowy stanowi roślinność, a więc materiał żywy podlegający zniszczeniu i odrodzeniu. Jego wygląd jest wynikiem stałej równowagi pomiędzy rozwojem i zanikaniem natury zgodnie z rytmem przemijania pór roku, a wolą artysty i umiejętnym działaniem mającym na celu jego utrwalenie.”

Szlak tworzy 10 krajów, w tym Polska, którą reprezentuje 6 ogrodów:

• Muzeum Pałacu Króla Jana II w Wilanowie – początki ogrodu sięgają końca XVII w. Kompozycja jest kontynuacją włoskiego stylu ogrodowego.

fot. Katarzyna J. Kowalska

• Zamek Królewski – ogrody zajmują łącznie ponad 2 hektary i składają się z dwóch podstawowych elementów: Ogrodu Górnego położonego bliżej rezydencji na dachu Arkad Kubickiego oraz Ogrodu Dolnego położonego poniżej stoku zamkowego, na przedpolu Wisły.

fot. Zamek Królewski

• Pałac Kamieniec – ogród pałacowy, który powstał około 1780 r. podczas budowy barokowej posiadłości wiejskiej. Jego osiowy i prosty układ obejmował także kwatery warzywne i podstawowe partery ozdobne.

fot. Pałac Kamieniec

• Zamek Sarny – jedna z największych rezydencji arystokratycznych z okresu późnego renesansu na Dolnym Śląsku. Został otwarty dla turystów w 2017 r.

fot. Zamek Sarny

• Zespół pałacowo-ogrodowy w Nieborowie i ogród sentymentalny w Arkadii – to przykłady dawnych wiejskich rezydencji magnackich, które tworzą układ architektoniczno-ogrodowy o wybitnych walorach kompozycyjnych, krajobrazowych, przyrodniczych, architektonicznych i artystycznych.

fot. Sylwester Cichal

fot. Monika Antczak

Cele Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych podkreślono w definicji wartości szlaku:

„Europejski Szlak Ogrodów Historycznych przyczynia się do podnoszenia świadomości i wiedzy na temat wspólnego europejskiego dziedzictwa poprzez rozwój więzi kulturowych i dialogu między różnymi krajami i regionami Europy. /…/ trasa sprzyja także zrównoważonemu rozwojowi naszej wspólnej przestrzeni poprzez promowanie wrażliwości na dziedzictwo naturalne i edukację poprzez rozwój turystyki kulturowej.”

Wszystkie wspomniane ogrody posiadają swoje wartości historyczne oraz sumę działań konserwatorskich, które przywróciły kompozycjom dawną świetność. W tworzenie i utrzymanie szlaku angażuje się Polskie Towarzystwo Dendrologiczne oraz Stowarzyszenie Architektów Krajobrazu.

Już dzisiaj zapraszamy na V Europejski Dzień Ogrodów Historycznych, który odbędzie się 26 kwietnia br. Pełny program wydarzeń jest dostępny na stronie https://europeanhistoricgardens.eu/en/.

fot. European Route of Historic Gardens

Patronatem medialnym Europejskich Dni Dziedzictwa jest Polskie Radio S.A.